Alkollü Araç Kullanma Cezası Nedir ? 2025

Alkollü araç kullanma cezası, sürücünün kandaki alkol miktarının yasal sınırı aşması hâlinde verilen trafik yaptırımıdır. Alkollü araç kullanmak, sürüş kabiliyetini önemli ölçüde etkiler; tepki zamanı uzar, denge ve koordinasyon bozulur. Trafik güvenliğini korumak amacıyla 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/5. maddesi, 0,50 promil (yüzde 0,05) ve üzeri alkollü olarak araç kullananlar için idari para cezası ile ehliyetin belirli süreli geri alınmasını hükme bağlar. Bu ceza, trafikte olası kazaları ve can kaybını önlemeyi hedefler. Kanunun devamında ticari araç sürücüleri için alt sınır 0,21 promil olarak belirlenmiştir.

İçerikler

Alkollü Araç Kullanma Cezasının Yasal Dayanağı Nedir?

Alkollü araç kullanma cezasının dayanağı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48. maddesidir. Kanunun 48/5. fıkrasında “Yapılan tespit sonucunda, 0,50 promilin üzerinde alkollü araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında … idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır” hükmü yer alır. Aynı madde, ikinci ve üçüncü ihlallerde artırılmış para cezaları (877 ve 1.407 TL) ve uzun süreli ehliyet alıkoyma (sırasıyla 2 yıl ve 5 yıl) öngörür. Ayrıca Kanun’un 48/6. fıkrası, sürücüde 1,00 promil ve üzeri alkol tespit edilirse durumun ceza kanunu yönünden değerlendirileceğini belirtir; bu hâlde Türk Ceza Kanunu’nun 179/3. maddesi gereğince “trafik güvenliğini tehlikeye sokma” suçu oluşur. Böylece 1,00 promil üzerindeki alkollü araç kullanma, adlî (hapis) yaptırıma tabi olur. Kanunun 48/7. fıkrasında ise ihlal tekrarlarına yönelik hükümler vardır: İki kez ehliyet alıkoyulan sürücüler sürücü eğitimine, üç veya daha fazla ise psiko-teknik inceleme ve psikiyatri muayenesine tabi tutulur.

Alkollü Araç Kullanma Cezası: İlk İhlalde Uygulanan Yaptırımlar Nelerdir?

İlk kez alkollü araç kullanırken yakalanan sürücüler için Kanun çerçevesinde şu yaptırımlar uygulanır:

İdari para cezası: 2025 yılı itibarıyla ilk ihlalde 9.268 TL olarak belirlenmiştir. İlk 15 gün içinde İTİRAZ ETMEDEN ödenirse %25 indirimle 6.951 TL’ye düşer. (Bu tutarlar, Kanun’da öngörülen 700 TL’lik ceza üzerinden her yıl açıklanan yeniden değerleme oranlarıyla güncellenmektedir.)
Ehliyetin geri alınması: Sürücü ehliyetine alkollü araç kullanmak nedeniyle 6 ay süre için el konulur. (Ayrıca trafik siciline 20 ceza puanı işlenir.)
Eğitim veya inceleme: İlk ihlalde özel bir eğitim zorunluluğu yoktur. Ehliyet iade edilirken sürücünün cezayı ödemesi yeterlidir. (Uyuşturucu kullanımı yoksa ek sağlık raporu istenmez.)

Yani bir sürücü, 0,50 promil üstünde ilk kez alkollüyken yakalandığında idari para cezası öder, ehliyetine 6 ay el konulur ve trafik siciline ceza puanı eklenir. Bu yaptırımların amacı, sürücüyü ve çevresindekileri koruyarak benzer davranışı tekrarlamamasını sağlamaktır.

Hanka Whatsapp — Alkollü Araç Kullanma Cezası Nedir ? 2025

Alkollü Araç Kullanma Cezası: İkinci İhlalde Ne Tür Cezalar Uygulanır?

Bir sürücü beş yıl içinde ikinci kez alkollü araç kullanırken yakalanırsa yaptırımlar şunlardır:

İdari para cezası: alkollü araç kullanımı nedeniyle ikinci ihlalde ceza 11.622 TL’dir (2025 itibarıyla). Bu miktar da 15 gün içinde ödenirse %25 indirimli hale gelir.
Ehliyetin geri alınması: Bu kez sürücü ehliyeti 2 yıl süreyle geri alınır.
Eğitim: Kanun gereği, aynı beş yıllık dönemde ikinci kez kural ihlali yapan sürücüler “sürücü davranışlarını geliştirme” eğitimi almak zorundadır. Bu eğitim, Sağlık Bakanlığı usulünde belirlenir ve sürücüye kaza riski ve trafik güvenliği konularında ek bilinç kazandırmayı amaçlar.

Özetle, ikinci kez alkollü yakalanan sürücü, daha yüksek bir para cezası (ilk cezadan %25-30 daha fazla) ve uzun süreli ehliyet alıkoyma ile karşılaşır. Ayrıca kanunda öngörülen eğitim programına katılmadan ehliyet geri verilmez. Bu ağırlık, tekrarlanan ihlalin önüne geçmek içindir.

Alkollü Araç Kullanma Cezası: Üçüncü İhlalde ve Daha Sonrasında Uygulanan Yaptırımlar Nelerdir?

Beş yıl içinde üçüncü kez alkollü yakalanan sürücüler için yaptırımlar en üst düzeydedir:

İdari para cezası: Üçüncü ihlalde ceza tutarı 18.678 TL (2025) olarak uygulanır. İlk iki cezadan daha yüksektir ve ancak yine de erken ödeme indirimi mevcuttur.
Ehliyetin geri alınması: Bu durumda ehliyet 5 yıl boyunca geri alınır.
Eğitim/inceleme: Üçüncü ihlalde sürücü, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri muayenesine tabi tutulur. Bu süreçte sürücünün psikolojik ve fizyolojik yeterliliği detaylıca incelenir.

Ayrıca, üçüncü ve sonrasındaki her ihlal Kanun’a göre “beş yıl” kuralına göre aynı cezalarla sonuçlanır. Özetle, üçüncü kez suç işleyen sürücü en ağır para cezası ve ehliyet cezasıyla karşılaşır; yeniden araç kullanabilmek için belirlenen psikolojik eğitim ve incelemelerden geçmesi gerekir.

Tekrar Eden İhlallerde Ağırlaştırıcı Cezalar Nasıl Uygulanır?

Üçüncü kez yapılan alkollü sürüşten sonraki her yeni ihlal, Kanun’un en ağır yaptırımı kapsamındadır. Yani dördüncü veya daha fazla ihlalde de idari para cezası 18.678 TL, ehliyet alıkoyma süresi 5 yıl olarak tekrarlanır. Kanun’un 48/7. fıkrası gereğince ikinci ihlalde sürücü eğitimi, üçüncü ve daha fazla ihlalde psiko-teknik değerlendirme zorunludur. Bu kurallar ihlalin bir daha tekrarlanmaması içindir. Üstelik, 1,00 promili aşan her ihlalde hem idari ceza hem de ceza kanunu kapsamında 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası riski doğar. Böylece yüksek promil veya kaza sonucu can ya da mal kaybına yol açan tekrarlarda adlî yaptırımlar (hapis) ağırlaşarak uygulanır.

Alkollü Araç Kullanma Cezası Hangi Promil Değerlerinde Verilir?

Karayolları Trafik Kanunu, özel (hususi) araçlar için sınırı 0,50 promil; ticari araçlar (kamyon, otobüs vb.) için 0,21 promil olarak belirlemiştir. Yani kanuni sınırın üzerinde alkol tespit edilen her sürücüye alkollü araç kullanma cezası kesilir. Örneğin, özel bir otomobilde yapılan ölçüm sonucu 0,51 promil alkollü çıkarsa idari ceza verilir. Ticari araçlarda ise 0,21 promil üzeri kriterine dikkat edilir. Bu sınırların altında alkol çıkması hâlinde alkollü araç kullanma cezası uygulanmaz. Ölçüm sonuçları genellikle trafik ekiplerinin alkolmetre veya kan testi raporuna göre belirlenir. Alkollü araç kullanma cezası ve daha fazlası için Konya ceza avukatı sayfamızdan bizimle iletişime geçebilirsiniz.

1,00 Promil Üstü Alkollü Araç Kullanma Durumunda Ne Olur?

Sürücüde 1,00 promilin üzerinde alkol tespit edilmesi durumunda alkollü araç kullanma cezası dışında ceza hukuku yaptırımı da devreye girer. Kanun’un 48/6. maddesi gereğince bu durumda Türk Ceza Kanunu’nun 179/3. maddesi uygulanır. Bu suç “trafik güvenliğini tehlikeye sokma” kapsamında değerlendirilir ve 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası cezası öngörülmüştür. Mahkeme, şartlar varsa bu hapis cezasını adlî para cezasına çevirebilir veya erteleyebilir. Özetle, 1,00 promil üzeri yakalanan sürücüye hem idari cezası kesilir hem de ağırlaştırılmış olarak hapisle yargılanma ihtimali doğar.

Alkollü Araç Kullanma Cezasına Nasıl İtiraz Edilir? Süre ve Yasal Yollar Nelerdir?

Alkollü araç kullanma cezası idari para cezası kapsamındadır ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’na göre itiraz hakkı bulunmaktadır. Cezanın tebliğinden itibaren 15 gün içinde yazılı olarak itiraz edilebilir. Bu itiraz, sürücünün ikametinin bulunduğu veya cezanın kesildiği yerdeki Sulh Ceza Hakimliğine yapılır. Sulh Ceza Hakimliği itirazı alır, usulüne göre değerlendirir ve gerekirse dosyayı karara bağlar.

Bu süre zarfında sürücü, cezasını öderse %25 indirimden yararlanır. Ödendikten sonra da itiraz edilebilir; ceza mahkemece iptal edilirse ödenen tutar sürücüye iade edilir. İtiraz edilmeyip ceza süresi içinde ödenmezse üzerine faiz işler ve gerekirse yasal yollarla tahsil edilmeye çalışılır. Kısacası alkollü araç kullanma cezasına karşı 15 günlük sürede Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurulmalı, itiraz süreci takip edilmeli ve ceza ödendiyse bile gerektiğinde yasal yollara başvurulmalıdır. En mantıklı yok mümkünse itiraz etmeden önce trafik cezasını ödeyip dekontuyla beraber itiraz yoluna başvurmaktır. Eğer itirazınız kabul olur ise ödenen miktarı vergi dairesi veya mal müdürlüklerinden iade almanız mümkündür. Aynı şekilde uzun süreli ehliyete el koyma nedeniyle mağduriyetiniz de sürücü ehliyetiniz iade edilerek sonlandırılır.

Alkollü Araç Kullanma Cezası Sonrası Sürücü Eğitimi ve İnceleme Zorunlulukları Nelerdir?

Bir sürücünün ehliyetine alkollü araç kullanma nedeniyle el konulması halinde, tekrar araç kullanmaya başlamadan önce bazı eğitim ve inceleme süreçlerinden geçmesi gerekir. 2918 sayılı Kanun’un 48/7. maddesi uyarınca, ikinci kez ehliyeti geri alınan sürücüler sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine, üçüncü veya daha fazla ihlalde ise psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri muayenesine tabidir. Bu eğitim ve değerlendirmeler, sürücünün trafik güvenliği açısından yeterli olup olmadığının saptanmasını amaçlar.

Ayrıca, ehliyet iade işlemi için kişiye kesilen idari para cezalarının tamamının ödenmiş olması şarttır. Özetle, alkollü araç kullanma cezası sonrasında sürücüler; ikinci ihlalde Bakanlık onaylı eğitim, üçüncü ihlalde detaylı psiko-teknik inceleme ve sonuçta ilgili para cezalarını ödeyerek ehliyetlerini geri alabilirler.

Alkollü Araç Kullanma Cezası Sıkça Sorulan Sorular

Alkollü araç kullanma cezası ilk ihlalde ne kadardır?

İlk defa alkollü olarak yakalanan sürücüye uygulanan yaptırımlar:

İdari para cezası: 9.267 TL (15 gün içinde ödenirse %25 indirimle 6.950,25 TL).
Ehliyetin geri alınması: 6 ay süreyle geri alınır.
Ceza puanı: 20 ceza puanı işlenir.

Bu durumda sürücü sadece belirlenen süre kadar araç kullanamaz; cezasını ödedikten sonra ehliyeti iade edilir.

İkinci kez alkollü araç kullanma cezası nedir?

Beş yıl içinde ikinci defa alkollü yakalanan sürücüler için cezalar ağırlaşır:

İdari para cezası: 11.599 TL (15 gün içinde ödenirse %25 indirimle 8.699,25 TL).
Ehliyetin geri alınması: 2 yıl süreyle geri alınır.
Ceza puanı: 20 ceza puanı daha eklenir.
Eğitim zorunluluğu: İki yıl sonunda ehliyetini geri alabilmek için “sürücü davranışlarını geliştirme eğitimi”ne katılmak zorundadır.
Üçüncü ve sonraki alkollü araç kullanma cezaları nasıldır?

Üçüncü kez yakalanan sürücüler için cezalar en yüksek seviyededir:

İdari para cezası: 18.077 TL (15 gün içinde ödenirse %25 indirimle 13.557,75 TL).
Ehliyetin geri alınması: 5 yıl süreyle geri alınır.
Ceza puanı: 20 ceza puanı daha işlenir.
Psiko-teknik inceleme: 5 yılın sonunda ehliyetin iadesi için psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesinden geçmek zorunludur.

Üçüncü ihlalden sonraki her tekrarda da aynı cezalar uygulanır.

1,00 promil üzerinde alkollü araç kullanmanın cezası nedir?

Eğer bir sürücüde 1,00 promil ve üzeri alkol tespit edilirse:

Yukarıda belirtilen idari cezalar uygulanır.
Ek olarak Türk Ceza Kanunu’nun 179. maddesi uyarınca “trafik güvenliğini tehlikeye sokma” suçu işlenmiş sayılır.
Bu durumda sürücü hakkında 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilebilir.

Ayrıca eğer sürücü kazaya sebep olmuşsa, sonuçlarına göre “taksirle yaralama” veya “taksirle ölüme sebebiyet verme” suçlarından da yargılanabilir.

Ticari araç sürücüleri için alkollü araç kullanma cezası farklı mıdır?

Evet. Ticari araç, otobüs, kamyon ve resmi görev araçlarını kullanan sürücüler için sınır çok daha düşüktür. 0,20 promil üzerinde alkollü çıkmaları hâlinde:

İlk ihlalde 9.267 TL ceza ve 6 ay ehliyet geri alınması,
İkinci ihlalde 11.599 TL ceza ve 2 yıl ehliyet geri alınması,
Üçüncü ihlalde 18.077 TL ceza ve 5 yıl ehliyet geri alınması,uygulanır.
Alkollü araç kullanırken uyuşturucu madde de kullananlara ceza nasıl uygulanır?

Uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında araç kullanmak çok daha ağır cezaya tabidir:

İdari para cezası: 47.942 TL (15 gün içinde ödenirse 35.958,50 TL).
Ehliyetin geri alınması: 5 yıl süreyle alınır.
Ceza puanı: 20 ceza puanı işlenir.

Sürücünün yeniden ehliyet alabilmesi için resmi sağlık kuruluşlarından alınacak “araç kullanmasında sakınca yoktur” raporunu sunması gerekir.

Alkol testine girmeyi reddeden sürücülere ceza var mı?

Evet. Trafik ekipleri tarafından yapılan ölçüme itiraz edilmesi veya testin reddedilmesi hâlinde:

İdari para cezası: 26.552 TL (15 gün içinde ödenirse 19.917,75 TL).
Ehliyetin geri alınması: 2 yıl süreyle alınır.
Ceza puanı: 20 ceza puanı işlenir.

Bu ceza, sürücünün kan testi veya alkolmetreye girmeyi reddetmesi durumunda uygulanır.

Alkollü araç kullanma cezasına nasıl itiraz edilir?

Alkollü araç kullanma cezası idari para cezası niteliğindedir ve buna karşı itiraz yolu açıktır.

Süre: Tebliğden itibaren 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliğine başvuru yapılmalıdır.
Ödeme ve itiraz: Ceza ödense bile itiraz edilebilir. Hakimlik kararı sürücünün lehine olursa ödenen para iade edilir.
Delil sunma: Ölçüm cihazının kalibrasyonu, sürücünün sağlık durumu veya kan testi gibi hususlar itiraz gerekçesi olabilir.

Ehliyetin geri alınması sonrası hangi şartlarla iade edilir?

Ehliyetin geri alınma süresi dolmadan iade edilmez. Süre tamamlandıktan sonra: