İcra ve İflas Hukuku

Bono ya da Emre Muharer Senet Zorunlu Davalar

Bono belirli bir sürenin sonunda, belirli bir paranın, belirli bir kimseye ödeneceği vaadini içeren senettir. Ticari hayatta en sık kullanılan bono halk arasında senet olarak ifade edilir. Bonoda soyut bir borç ikrarı yer almaktadır.

Bono ya da Emre Muharer Senet Zorunlu Davalar

Senet metninde bono ya da emre muharrer senet kelimesi
Kayıtsız şartsız kesin olarak belirli bir bedeli ödeme vaadi; miktarın Türk Lirası veya yabancı para cinsinden belirlenmesi önemli değildir. Bedel hem yazı hem de rakamla ifade edilmelidir. Eğer ikisi arasında farklılık söz konusu olursa yazıyla ifade edilen miktar esas alınır. Sayısal ifadenin başına ve sonuna çizik atmak uygulamada pratik olmuştur. Örneğin: #1.234,00# gibi.
Ödeme yapılacak lehtarın adı ve soyadı; eğer tüzel kişi lehtar ise örneğin bir şirket adı tam ticaret unvanı ile birlikte eksiksiz yazılmalıdır.
Senedin doldurulduğu gün ve yer; düzenleme tarihinin ödeme tarihinden önceki bir tarih olması senedi geçersiz kılar. Ayrıca iki farklı vade veya ödeme tarihinin de varlığı senedi geçersiz kılmaktadır. Aynı zamanda senedin düzenlendiği yerin de gösterilmesi gerekir aksi halde tanzim edenin adı altındaki yer tanzim ve düzenleme yeri sayılır. Aksi durumda yine senet sakat hale gelir.
Senedi tanzim edenin imzası; senedi düzenleyen yani tanzim eden el yazısı ile imza atmalıdır. İmza elektronik imza olamaz.

Alternatif Zorunlu Unsurlar

VADE:

Senedin üzerinde ne zaman ödeme yapılacağı tarih olarak belirtilmelidir. Ancak vade tarihi yoksa bono görüldüğünde ödenecek senet sayılır. Senet düzenleme tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenme yapılması için düzenleyene sunulmalıdır. Aksi halde düzenleyen haricinde diğer müracaat borçlularına (örneğin senedin arkasında yer alan ciro sahiplerine) başvuru imkânı ortadan kalkar.

ÖDEME YERİ:

Ödeme yerinin gösterilmemesi halinde düzenleyenin adının veya şirketin ticaret unvanının altındaki adres düzenleme yeri sayılır. Adresin mutlaka il-ilçe-köy-bucak şeklinde idari birim olarak belirtilmesi gerekir.

Beyaz Ciro

Ciro senetlerin arkasına senedin hak sahibi tarafından başkasına devridir. Ancak senedin arkasına sadece imza ve tarih atmak suretiyle yapılan ciro beyaz ciro olarak adlandırılır. Beyaz ciroda, ciro edilen kişinin adı bulunmamaktadır. Beyaz ciro ile senedi devralan senedi sanki hamiline yazılıymış gibi (örneğin çek gibi) senedi tedavül ettirme imkanına kavuşur.

Ciro Edilemez Kaydı

Bono üzerine ciranta tarafından konulan ciro edilemeyeceği kaydı senedi nama yazılı hale getirir. Bu şekilde nama yazılı hale gelen senedin ciro edilme imkânı kalmaz. Ancak alacağın temliki yoluyla başkasına devredilebilir. Bu yasağa rağmen yapılan ciro alacağın temliki hükümlerine tabi olur. Zira nama yazılı senetler ancak alacağın temliki sonuçlarını yaratmak üzere devredilebilirler. Bu durumda düzenleyen senedi temellük edene karşı her türlü itirazı ileri sürebilir.

Rehin Cirosu

Senet üzerine “bedeli teminattır” ya da “bedeli rehindir” ibarelerinin yazılması halinde bir borcun teminatı olarak senetteki alacak hakkının rehin edilmesidir. Geçerli bir borç ilişkisi mevcutsa rehin cirosunda bir sorun bulunmamaktadır.

Çekte Geçerlilik Şartları

Çek, bir kimsenin satın aldığı hizmet veya ürün karşılığında para yerine verdiği ve karşılığının banka hesabından ödenen kambiyo senedidir. Ödeme aracı olarak ticari hayatta sıklıkla kullanılan çekte üç kişi yer alır; keşideci (yani çeki düzenleyen), lehtar (alacak hakkı sahibi) ve muhatap olarak bankadır. Çekte vade olmadığı için ibraz sürelerine dikkat etmek gerekmektedir.

Ayrıca çekin üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak cezai işlem uygulanacağı unutulmamalıdır.

Çekte Yer Alması Zorunlu Şekil Şartları

Çek kelimesi, eğer Türkçeden başka dilde ise o dildeki çekin karşılığı yazılmalıdır.
Kayıtsız şartsız belli bir bedelin ödenmesi için havale; çekte yazılı para Türk Lirası veya yabancı para olmalıdır. Çekte aynen ödeme kaydı yoksa ibraz günündeki döviz kuru üzerinden Türk Lirası olarak ödeme yapılır.
Çekte muhatap mevduat veya katılım bankası olup unvanı yer almalıdır.
Keşide tarihi çekte zorunludur. Birden fazla keşide tarihi çeki geçersiz kılar. Keşide yerinin olmaması ise çeki geçersiz kılmaz keşide edenin adının altındaki adres keşide yeri sayılır, bu da yoksa çek vasfı kalkar.
Keşidecinin imzası; mutlaka el ile imza atılmalıdır. Ad soyadın yazılması zorunlu değildir. Şirketlerde imzaya yetkili olup olmadığı incelenmelidir. Örneğin anonim şirketlerde en az iki yönetim kurulu üyesinin imzası gereklidir.

Çekte İtiraz

Çekte ödeme yapılması için ibraz bankaya yapılmaktadır. İbraz süresinin başlangıcı çekte yazılı keşide tarihidir.

A) Çekin keşide edildiği yer ile ödeme yeri AYNI yer ise bankaya 10 GÜN içinde ibrazı gerekir.

K.Y.Ankara/Ö.Y.Ankara

B) Çekin keşide edildiği yer ile ödeme yeri FARKLI ise bankaya 1 AY içinde ibrazı gerekir.

K.Y.Ankara/Ö.Y.İstanbul

C) Çekin keşide edildiği yer ile ödeme yeri FARKLI ÜLKELER ise bankaya 1 AY içinde ibrazı gerekir.

K.Y.Türkiye/Ö.Y.Rusya

D) FARKLI KITALARDA ise bankaya 3 AY içinde ibrazı gerekir.

K.Y. Türkiye/ Ö.Y. Kanada

Çekte Zamanaşımı

Çek hakkında zamanaşımı süresinin ibraz süresinin bitmesi ile başlayacağına göre, çekin ibraz süresinin sona erdiği tarihte geçerli olan zamanaşımı süresinin dikkate alınması zorunludur. Bu nedenle Türk Ticaret Kanunun 726. maddesini değiştiren 6273 sayılı Kanunun 7. maddesinin yürürlüğe girdiği 03.02.2012 tarihinden sonra ibraz süresi dolan çeklerde zamanaşımı süresi 3 yıldır.

Çeki ödeyen veya çek borcu kendisine dava yoluyla yöneltilen çek borçlusu, ödeme veya dava tarihinden itibaren 3 yıl içinde diğer çek borçlularına başvuru yapabilir aksi halde zamanaşımı süresi dolmuş olur.

Konya İcra ve İflas Hukuku Avukatı

Konya İcra ve İflas Hukuku Avukatı Osman Düz ile iletişime geçerek siz de danışmanlıklar hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.

Bizimle iletişime geçin.

Bizimle İletişime Geçin

İcra ve İflas Hukuku Hakkında Detaylı Bilgi Almak İçin Bizimle İletişime Geçin